लामो समयसम्म बस्दा पाठेघरको दुखाइ र मोटोपनाः सुगर लेभल र रक्तचाप बढ्ने खुट्टामा झनझन हुने

चैत १५, काठमाडौं ।बदलिँदो जीवनशैली र लामो समयसम्म बसिरहनुका कारण आजकल अधिकांश मानिसलाई ढाड दुख्ने समस्या हुन थालेको छ । यो दुखाइ घाँटी देखि पछाडि र यसको तल्लो भाग सम्म रहन्छ।

विशेषज्ञका अनुसार लामो समयसम्म बस्दा ढाडको तल्लो भागको मांसपेशीमा तनाव उत्पन्न हुन्छ । धेरै पटक लामो समयसम्म बस्दा दीर्घकालीन दुखाइको समस्या बढ्छ, जसका कारण कम्मर, ढाड वा घाँटीमा अत्याधिक पीडा हुन्छ । आजकल यस्ता घटनाहरु धेरै देखिने गरेका छन् । यसको कारण अफिस वा घरमा लामो समयसम्म बस्नु, व्यायाम नगर्नु र आरामदायी जीवनशैली अपनाउनु हो । यति मात्र होइन, लामो समयसम्म बस्दा मानिसलाई मधुमेह र मुटुसँग सम्बन्धित रोग लाग्ने गर्छ ।
मानव शरीर भनेको उभिनु हो
यदि ढाड वा घाँटीमा लगातार वा कडा दुखाइ भइरहेको छ भने, लामो समयसम्म बस्नुको सट्टा, केही मिनेट उभिनुहोस् र मेरुदण्डलाई आराम दिनुहोस्। लामो समयसम्म बस्दा स्पाइनल लिगामेन्टमा तनाव हुन्छ र कहिलेकाहीँ स्पाइनल डिस्क हर्नियेशन पनि हुन सक्छ। लामो समयसम्म बस्दा हुने दुखाइको सबैभन्दा ठूलो कारण मानिसको शरीर बस्नुभन्दा पनि उभिन उपयुक्त हुने विज्ञहरू बताउँछन् ।

रक्तसञ्चारमा असर पर्नेछ, खुट्टामा झनझन आउनेछ
बसेर काम गर्दा रक्तसञ्चारमा प्रत्यक्ष असर पर्छ । बस्दा रक्तसञ्चार सुस्त हुन्छ । त्यहाँ उभिएर शरीरको बोसो जल्छ । धेरै पटक तपाईले महसुस गर्नुभएको होला कि धेरै बेर बस्दा खुट्टामा कडा झनझन हुन्छ। सामान्य भाषामा, धेरै पटक खुट्टा सुत्छ वा शिरा माथि जान्छ। वास्तवमा यस्तो हुन्छ किनभने घण्टौंसम्म बस्दा शरीरको रक्तसञ्चार सुस्त हुन थाल्छ । धेरैलाई यो समस्या बारम्बार हुन्छ । उभिएर हिँड्दा खुट्टाका नसाहरूमा भल्भहरू साँघुरिन्छ, जसले हृदय र शरीरभरि रक्तसञ्चार गर्न मद्दत गर्छ।

‘आई टेक अ स्ट्यान्ड’ शीर्षकको अध्ययनले अफिसमा ६६ मिनेटभन्दा बढी उभिने व्यक्तिको ढाड वा घाँटीको माथिल्लो भागमा ५४ प्रतिशत कम दुख्ने गरेको देखाएको छ ।

यदि तपाईं लामो समयसम्म बसेर काम गर्नुहुन्छ भने आसन ठीक राख्नुहोस्
लामो समयसम्म बस्दा कडा ढाड दुख्ने, ढिलो रक्तसञ्चार हुन सक्छ। यस्ता समस्याबाट बच्न लामो समयसम्म बस्नुको सट्टा दुईदेखि तीन घण्टाको अन्तरालमा उभिएर काम गर्नुहोस्।

यसबाहेक डेस्कमा राम्रोसँग बस्न कुर्सीको उचाइमा ध्यान दिनुहोस्। तपाईंको खुट्टाले जमिन छुने प्रयास गर्नुहोस्। सधैं कुर्सीको पछाडि आफ्नो ढाड टाँसिएर बस्नुहोस्। कम्प्युटरमा घाँटी तल राखेर काम गर्नुको सट्टा घाँटीलाई सधैं मेरुदण्डसँग मिलाएर राख्नुहोस्।

ढाड  दुखाइ महसुस भएमा स्ट्रेचिङ
धेरै पटक तपाईले केहि बेर बसेपछि ढाडको तल्लो भाग, काँध, काँध, घाँटीमा कडापन हुन्छ वा कडा दुखाइ हुन थाल्छ भन्ने महसुस गर्नुपर्दछ। यो हुने बित्तिकै, उभिएर काम गर्नुहोस् वा सम्भव भएमा, स्ट्रेचिङ गर्नुहोस्। पहिलेका जमानामा मानिसहरु अहिलेको तुलनामा धेरै दौडधुप र परिश्रम गर्ने काम गर्थे । घरको सबै काम पनि उनी आफैं गर्थे, त्यसबेला जनतामा यस्ता समस्या कमै देखिन्थे ।

३० मिनेटको लागि खडा हुने अधिकार
यदि तपाईं बसेर वा डेस्क काम गर्नुहुन्छ भने, तपाईंले प्रत्येक घण्टा  ५देखि ३० मिनेट उभिएर काम गर्ने प्रयास गर्नुपर्छ। कठोरता र थकानबाट बच्न प्रत्येक ३०  मिनेटमा खडा हुन आवस्यक छ ।