फागुन २९, हुम्ला । कर्णाली प्रदेशको हिमाली जिल्ला हुम्लामा “भूतलाई अलमल्याउन” चैतलो पर्व मनाउने अनौठो चलन छ।
सदरमुकाम सिमकोट र ठेहे गाउँका खस समुदायले हरेक वर्ष फागुन महिनामा चैतलो मनाउँछन्।
विशेषगरी महिलाहरू पीताम्बर अर्थात् पहेँलो वस्त्र र थरीथरीका गरगहनामा सजिएर भुओखाडो (खेल्ने चौर) मा गएर चैतलो खेल्ने गर्छ।
महिलाहरू चैतलो खेलिरहँदा थोत्रा कपडा लगाएका पुरुषहरू भने खरानी छर्कँदै “भूतलाई अलमल्याउने” भन्दै महिलाहरू चैतलो खेलिरहेको ठाउँ नजिकै मुखौटो लगाएर लाखे नाच्छन्।
चैतलोको महत्त्व
सिमकोट र ठेहे गाउँका महिलाले दशैँ, तिहार र तीजलाई भन्दा पनि विशेष महत्त्व दिएर चैतलो मनाउँछन्।
“हाम्रा लागि तीजभन्दा पनि ठूलो चैतेलो पर्व हो,” सिमकोटकी बदुमा रोकाया भन्छिन्, “फरक शैलीमा सजिएर, मिठो मसिनो खाएर र एक आपसमा खुसी साटेर चैतेलो पर्व मनाउँछौँ।”
चैतलो खेलिसकेपछि सबै महिलाहरू गाउँलेका घरघरमा पुगेर आफ्ना मान्यजनलाई ढोग्छन् र उनीहरूबाट आशीर्वाद लिन्छन्।
तर आफन्तको निधन भएको वर्ष दिन पूरा नभएका घरका महिलाहरू भने चैतलो खेल्न जाँदैनन्।
चैतेलो पर्वका दिन कतिपयको मागी विवाह गर्ने चलन पनि रहको छ।
- बीबीसी