साउन १२,काठमाडौं । मधुमेह सबैभन्दा धेरै ज्यान लिने रोगहरु मध्ये एक हो। धेरैलाई यसको सुरुवात पनि थाहा छैन। जब यो रोगले शरीरलाई भित्रबाट बेकार बनाउँछ, तब बिरामीको आँखा खुल्छ।
मधुमेहको सबैभन्दा खतरनाक असर मिर्गौलामा पर्छ । जसका कारण अन्तिम चरणमा मृगौला रोग लाग्न सक्छ अर्थात् मिर्गौलाले पूर्ण रूपमा काम गर्न छाड्न सक्छ।
मधुमेह मृगौला रोग के हो ? चिकित्सकका अनुसार रगतमा चिनीको मात्रा लगातार बढ्दै जाँदा मृगौलाका स्नायुमा क्षति पुगेपछि मृगौलाको कार्यक्षमता घट्ने गर्छ । त्यसपछि रगतबाट फोहोर बाहिर निकाल्न सकिँदैन र मृगौलामा विषाक्त पदार्थ भरिन्छ। यो रोगलाई मधुमेह मृगौला रोग भनिन्छ।
रगतमा चिनी नियन्त्रण राख्ने
DKD रोगबाट बच्न सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रण गर्नु हो। यसको उच्च स्तरले मृगौलालाई धेरै क्षति पुर्याउँछ। यसलाई नियन्त्रणमा राख्न डाक्टरले दिएको औषधि समयमै सेवन गर्ने, रगतमा ग्लुकोजको मात्रा अनुगमन गर्ने, सन्तुलित आहार खाने र खाना नियन्त्रणमा कार्बोहाइड्रेट लिने ।
रक्तचाप व्यवस्थापन गर्नुहोस्
रक्तचाप रोगले मृगौला क्षति बढाउन सक्छ। यसले स्नायुलाई कमजोर बनाउँछ र अंगलाई क्षति पुर्याउँछ। रक्तचाप सामान्य राख्न सोडियम अर्थात नुन कम खाने, नियमित व्यायाम गर्ने, तनाव व्यवस्थापन गर्ने, धुम्रपान-मद्यपानबाट टाढा रहने र समयमै औषधि सेवन गर्ने ।
स्वस्थ जीवन शैली
कुनै पनि रोगबाट बच्न स्वस्थ जीवनशैली आवश्यक छ । जसका लागि तौल नियन्त्रणमा राख्नु, धुम्रपान(मद्यपान त्याग्नु, नियमित शारीरिक क्रियाकलाप गर्नु र सन्तुलित आहार लिनु आवश्यक छ । आहारविद्को सहयोगमा कम सोडियम, कोलेस्ट्रोल र अस्वास्थ्यकर बोसोरहित, फलफूल, तरकारी, होल ग्रेन र दुबला प्रोटिनयुक्त आहारको बारेमा जानकारी लिनुहोस्।
नियमित मेडिकल चेकअप
मिर्गौलाको स्वास्थ्य थाहा पाउन नियमित रूपमा केही परीक्षण गराउनुपर्छ । रगत र पिसाब परीक्षणबाट मृगौला रोग चाँडै पत्ता लगाउन सकिन्छ। मिर्गौला स्वस्थ राख्न नेफ्रोलोजिस्ट, एन्डोक्राइनोलॉजिस्ट, डाइटिशियनको भ्रमण गरिरहनुहोस्।