अनारको बोक्राका औषधीय गुणहरू

पुस ८ ,काठमाडौं ।  अनार विश्वमा  चुनिएका फाइदाजनक फलहरूमा गनिन्छ । यो जति स्वादिष्ट हुन्छ, स्वास्थ्यका लागि त्यति नै फाइदाजनक हुन्छ । यसको सेवन उच्च रक्तचाप, कोलेस्ट्रोल र मुटु रोगबाट बच्न महत्वपूर्ण मानिन्छ । यसबाहेक अनारको दाना र पातलाई पनि फाइदाजनक मानिन्छ । यी बाहेक यस फलको अर्को पक्ष पनि छ, जसमा धेरै औषधीय गुणहरू छन् । अनारको बोक्राका फाइदाहरूका बारेमा धेरै अनुसन्धानहरू उपलब्ध छन्, जसले यसको विभिन्न शारीरिक फाइदाहरूको बारेमा बताउँछ। स्टाइलक्रेजको यो लेखमा अनारको बोक्राका स्वास्थ्य लाभहरू जान्नुहोस्। अनारको बोक्रा शरीरको लागि कसरी प्रयोग गर्न सकिन्छ जान्नुहोस्।

अनारको बोक्राका फाइदाहरू
 हृदय रोगको लागी
अनारको बोक्राको मिथेनोल एक्स्ट्र्याक्टमा एन्टिअक्सिडेन्ट गुण हुन्छ । यसमा पाइने एन्टिअक्सिडेन्टले खराब कोलेस्ट्रोल कम गर्न सक्छ, जसले मुटुलाई स्वस्थ रहन मद्दत गर्छ । यस बाहेक एन्टिअक्सिडेन्टले शरीरमा अक्सिडेटिभ तनाव, विषाक्त तत्व र फ्री रेडिकलको प्रभावलाई कम गरेर मुटु रोगको जोखिमबाट बचाउन सक्छ ।

विषाक्त पदार्थहरू हटाउन

हामीले पहिले नै उल्लेख गरिसकेका छौँ कि अनारको बोक्रामा एन्टिअक्सिडेन्ट गुण हुन्छ । अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि एन्टिअक्सिडेन्टले शरीरबाट विषाक्त पदार्थ बाहिर निकालेर शरीरलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ। यसले कलेजो र मृगौलालाई स्वस्थ राख्न पनि मद्दत गर्न सक्छ ।

 भिटामिन सीको स्रोत
अनारको दानामा भन्दा अनारको बोक्रामा धेरै भिटामिन सी पाइन्छ भन्ने थाहा पाउँदा तपाईलाई अचम्म लाग्न सक्छ । यसले शरीरमा एन्टिअक्सिडेन्ट जस्तै काम गर्छ । भिटामिन सीले घाउ निको पार्न मद्दत गर्छ र शरीरमा फलामको अवशोषणलाई बढावा दिन्छ। यसबाहेक, यसले तपाईंलाई संक्रमणबाट बचाउँछ र हड्डी र जोड्ने तन्तुहरूलाई स्वस्थ राख्न मद्दत गर्छ ।

मुख स्वस्थ स्वास्थ्यको लागी
तपाईं आफ्नो मुख स्वस्थ राख्न अनारको बोक्रा पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ। यसमा पोलिफेनोलिक फ्लेभोनोइड्स पाइन्छ, जसमा एन्टी-माइक्रोबियल र एन्टी-फंगल गुण हुन्छ। यी गुणहरूले कीटाणु र फंगसलाई नष्ट गरेर संक्रमणलाई टाढा राख्न मद्दत गर्दछ। अनारको बोक्रा प्रयोग गरेर घरमै माउथवाश बनाउन सकिन्छ, तर प्रयोग गर्नुअघि विज्ञको सल्लाह अवश्य लिनुहोस् ।

 खोकी र घाँटी दुखाइ कम गर्न
रुघाखोकी र घाँटी दुख्नुको मुख्य कारण संक्रमण हो । संक्रमण भाइरस वा ब्याक्टेरियाको कारण हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा अनारको बोक्रा प्रयोग गरेर घाँटी दुख्ने र खोकीबाट राहत पाउन सकिन्छ । हामीले पहिले नै उल्लेख गरिसकेका छौं कि अनारको बोक्रामा एन्टिमाइक्रोबियल गुण हुन्छ। यी एन्टिमाइक्रोबियल गुणहरूले तपाईंलाई संक्रमण निम्त्याउने ब्याक्टेरियाबाट छुटकारा पाउन मद्दत गर्दछ ।

 बारम्बार पिसाबबाट राहत
पिसाब नलीको संक्रमण पनि बारम्बार पिसाब फेर्नको एक कारण हुन सक्छ । यो संक्रमण ई-कोलाई नामक ब्याक्टेरियाबाट हुन्छ। युरिनरी ट्र्याक्ट इन्फेक्सनबाट पीडित व्यक्तिले अनारको बोक्रा प्रयोग गरेर राहत पाउन सक्छन् । अनारको बोक्रामा एन्टिमाइक्रोबियल, ब्याक्टेरियोस्टेटिक र एन्टिब्याक्टेरियल गुण हुन्छ, जसले ई. कोलाईलाई हटाएर फेरि बढ्नबाट रोक्छ ।

प्रभावकारी सनब्लक एजेन्ट
प्रभावकारी सनब्लक क्रिम वा एजेन्ट प्रयोग नगर्दा तपाईंको छालालाई सूर्यको पराबैंगनी किरणहरूबाट हुने क्षतिको जोखिम हुन सक्छ। यसबाट बच्न अनारको बोक्रा प्रयोग गर्नु फाइदाजनक साबित हुन सक्छ। वास्तवमा, अनारको बोक्रामा भिटामिन सी प्रचुर मात्रामा पाइन्छ, जुन एक धेरै प्रभावकारी एन्टिअक्सिडेन्ट मानिन्छ । एन्टिअक्सिडेन्ट हुनाले यसले तपाईंको छालालाई यूभी किरणहरूको प्रभावबाट हुने अक्सिडेटिभ तनावबाट बचाउन सक्छ ।

छालाको क्यान्सरबाट बचाउन
छालामा पराबैंगनी किरणको कारणले गर्दा छालाको क्यान्सर हुन सक्छ। यसले छालामा अक्सिडेटिभ तनाव बढाउँछ, कोशिकाहरूलाई नष्ट गर्छ र छालाको क्यान्सरको जोखिम बढाउँछ। यस्तो अवस्थामा अनारको गुणले तपाईंलाई मद्दत गर्न सक्छ। अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि अनारको एन्टि-अक्सिडेन्ट गुणहरूले यूभी किरणहरूको प्रभावलाई कम गरेर छालाको क्यान्सरको जोखिम कम गर्न सक्छ । अनारको बोक्रामा पाइने एन्टिअक्सिडेन्ट गुणले पनि यो काम गर्न सक्छ भन्न सकिन्छ । तर, यो कत्तिको प्रभावकारी हुन्छ भन्ने विषयमा कुनै अनुसन्धान उपलब्ध छैन ।

पराबैंगनी किरणहरूले तपाईंको छालालाई एक वा दुई मात्र होइन, धेरै तरिकामा हानि पुर्‍याउन सक्छ। जसका कारण उमेर नपुग्दै अनुहारमा चाउरी र फाइन लाइन्स जस्ता बुढ्यौलीका लक्षण देखिन सक्छन् । यसबाट बच्न तपाईं अनारको बोक्रा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ। हामीले तपाईलाई माथि भनेझैं कि अनारको बोक्रामा एन्टी-अक्सिडेन्ट गुणहरू प्रशस्त हुन्छन् र एन्टि-अक्सिडेन्टहरूले तपाईंलाई अक्सिडेटिभ तनावबाट बचाउने मात्र होइन, बुढेसकालका लक्षणहरू कम गर्न पनि मद्दत गर्दछ ।

 प्रभावकारी मोइस्चराइजर
यदि तपाईको छाला सुख्खा र निर्जीव छ भने अनारको दाना खानुका साथै अनारको बोक्रा पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ । यसमा एलाजिक एसिड नामक एसिड पाइन्छ, जसले तपाईको छालालाई नम र चम्किलो बनाउन मद्दत गर्छ । यसका लागि अनारको बोक्रालाई पिसेर त्यसको पेस्ट बनाएर लगाउनाले फाइदा हुन्छ ।
अनारको बोक्राको प्रयोग  कसरी प्रयोग गर्ने
तपाईंको स्वास्थ्यको लागि अनारको बोक्राको फाइदाहरू प्राप्त गर्न, तपाइँ यसलाई तल उल्लेख गरिएको तरिकामा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।

सामाग्री:
अनारको बोक्रा
एक गिलास पानी
मह 
विधि:
अनारको बोक्रालाई घाममा राखेर सुकाउने ।
एउटा प्यानमा एक गिलास पानी र अनारको बोक्रा हालेर उमाल्नुहोस्।
जब पानी राम्रोसँग उमाल्छ र बोक्राको रंग पानीमा परिवर्तन हुन्छ, ग्यास बन्द गर्नुहोस्।
पानीलाई अलिकति चिसो हुन दिनुहोस् (पिउन पर्याप्त तातो) र त्यसपछि उपभोग गर्नुहोस्।
यदि तपाईं चाहनुहुन्छ भने, तपाईं स्वादको लागि मह पनि थप्न सक्नुहुन्छ।

कहिले प्रयोग गर्ने:
यो पेय हरेक बिहान ब्रेकफास्ट अघि पिउन सक्नुहुन्छ।

छालाका लागि अनारको बोक्रालाई तल उल्लेख गरिएका तरिकामा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।

सामाग्री:
दुई देखि तीन अनारको बोक्रा
गुलाब पनि
विधि:
अनारको बोक्रालाई घाममा सुकाउने । ध्यान राख्नुहोस् कि तिनीहरूमा कुनै पनि नमी छोड्नु हुँदैन।
राम्ररी सुकेपछि बोक्रालाई ब्लेंडरमा हालेर पाउडर बनाउनुहोस्।
एउटा सानो भाँडोमा दुई देखि तीन चम्चा पाउडर निकाल्नुहोस् र आवश्यकता अनुसार गुलाबजल हालेर पेस्ट बनाउनुहोस्।
यस पेस्टलाई अनुहारमा लगाउनुहोस् र १५-२० मिनेटसम्म छोड्नुहोस्।
अन्तमा चिसो पानीले अनुहार धुनुहोस् र मोइस्चराइजर लगाउनुहोस्।
कहिले प्रयोग गर्ने:
तपाइँ यो प्रयोग हप्तामा दुई पटक दोहोर्याउन सक्नुहुन्छ।

तल उल्लेखित तरिकाले कपालको लागि अनारको बोक्रा प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।

सामाग्री:
अनारको बोक्रा
नरिवल र जैतून को तेल
विधि:
माथि उल्लिखित विधि प्रयोग गरी अनारको बोक्राको पाउडर बनाउनुहोस्।
एक कचौरा तेलमा करिब आधा चम्चा पाउडर मिसाएर तेल तताउनुहोस्।
अब यो मनतातो तेलले कपालमा करिब २०-२५ मिनेटको लागि मसाज गर्नुहोस्।
मसाज गरेपछि कपालमा तेललाई २५ मिनेटसम्म छोड्नुहोस्।
अन्तमा चिसो पानी र स्याम्पुले कपाल धुनुहोस्।
 

कहिले प्रयोग गर्ने:
तपाईं यो विधि हप्तामा दुई पटक दोहोर्याउन सक्नुहुन्छ।

नोट:अनारको बोक्रा खानुअघि अनारको बोक्रामा रहेको पहेंलो भागलाई हटाउने कुरामा ध्यान दिनुहोस्। यसको कारण बोक्राको भित्री छाला, जुन पहेंलो भाग हो, तीतो हुन्छ। तर, यदि अनारको बोक्राको धुलो छाला र कपालमा लगाउनको लागि मात्र प्रयोग भइरहेको छ भने त्यसलाई प्रयोग गर्न सकिन्छ।

अनारको बोक्राका बेफाइदाहरू बारे जान्नुहोस्। 
अनारको बोक्राको प्रयोग पूर्णतया सुरक्षित हुने र यसमा कुनै किसिमको विषाक्तता नहुने एक अनुसन्धानले देखाएको छ । तसर्थ, तपाईं यसलाई बिना डराएर प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ, तर अत्यधिक मात्रामा उपभोग गर्दा हानिकारक हुन सक्छ, तर ती हानिहरू के हुन सक्छन् भन्ने बारे कुनै सही वैज्ञानिक प्रमाण उपलब्ध छैन।