माघ १६, काठमाडौं । पाठेघरको मुखको क्यान्सर नियन्त्रणका लागि रौतहटमा १० देखि १४ वर्ष उमेर समूहका किशोरीलाई लक्षित गर्दै एचपिभी (ह्युमन प्यापिलोमा भाइरस) खोप अभियान माघ २२ गतेबाट सञ्चालन हुने भएको छ।
माघ २२ देखि फागुन ६ गतेसम्म सञ्चालन हुने यो अभियानमा कक्षा ६ देखि १० सम्म अध्ययनरत तथा विद्यालयबाहिर रहेका बालिकालाई खोप लगाइनेछ।
जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय रौतहटले स्थानीय तहहरुसँग सहकार्य गरी ४९ हजार २६९ जना छात्राको तथ्याङ्क संकलन गरी खोप अभियानको तयारी पूरा गरेको जनाएको छ। अभियानका लागि दुई चरणमा कार्यक्रम सञ्चालन गरिने जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय रौतहटले जनाएको हो ।
जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय प्रमुख राजेश सिंहका अनुसार पहिलो चरण माघ २३ गतेदेखि सुरु भई फतुवा विजयपुर, मौलापुर, बौधीमाई, गढीमाई, कटहरिया, देवाही गोनाही, राजपुर, परोहा र इशनाथमा खोप लगाइने छ।
दोस्रो चरण भने माघ ३० गतेदेखि गौर, राजदेवी, दुर्गा भगवती, यमुनामाई, माधवनारायण, गरुडा, वृन्दावन, गुजरा र चन्द्रपुरमा सञ्चालन हुनेछ।
खोप अभियानमा ३९ हजार छात्रा सामुदायिक तथा संस्थागत विद्यालयमा र १० हजार बढी विद्यालयबाहिर रहेका बालिका सामेल हुनेछन्।
सरकारले डब्लुएचओ (विश्व स्वास्थ्य संगठन) द्वारा प्रमाणित एचपीभी खोपमार्फत किशोरीहरुलाई भविष्यमा पाठेघरको मुखको क्यान्सरको जोखिमबाट सुरक्षित गर्न पहल थालेको हो।
स्वास्थ्य मन्त्रालयका तथ्याङ्कअनुसार नेपालमा हरेक वर्ष २ हजार २ सय महिलामा पाठेघरको मुखको क्यान्सर देखिने गरेको छ। तीमध्ये झण्डै १,३ सय महिलाको ज्यान जाने गरेको छ। यो तथ्यांकले नेपालमा यो रोगको उच्च जोखिमलाई स्पष्ट पार्छ।
रौतहटकी स्वास्थ्यकर्मी रीता देवीका अनुसार खोप अभियानका लागि जनचेतना अभिवृद्धि प्रमुख चुनौती हो। कतिपय अभिभावक खोपबारे गलत धारणा राखेछन्। अभियान सफल बनाउनका लागि हामीले समुदायमा व्यापक प्रचारप्रसार गरेका छौुं उनले बताइन्। रौतहटमा दुर्गम क्षेत्रका विद्यालयमा विद्यार्थीहरुको पहुँच सुनिश्चित गर्न पनि स्वास्थ्यकर्मी र शिक्षकहरुको समन्वयमा विशेष योजना लागू गरिएको छ।
स्वास्थ्यकर्मीहरुका अनुसार एचपीभी खोपले पाठेघरको मुखको क्यान्सरको जोखिमलाई ९० प्रतिशतसम्म कम गर्न सकिन्छ। यस खोप अभियानले नेपाल सरकारको दीर्घकालीन लक्ष्य—सन् २०३० सम्म पाठेघरको मुखको क्यान्सरका केसलाई आधामा घटाउने—प्रति महत्वपूर्ण योगदान दिनेछ।