प्रतिरक्षा बढाउने घरेलु उपचार

असोज १९,काठमाडौं । के तपाई प्रायः चिसो, एलर्जी वा शारीरिक कमजोरीबाट पीडित हुनुहुन्छर? यदि हो भने, यी कमजोर प्रतिरक्षाको लक्षण हुन सक्छ। साथीहरु, संक्रमण र रोगहरु संग लड्न को लागी बलियो प्रतिरोधात्मक क्षमता हुनु धेरै महत्त्वपूर्ण छ। यदि कुनै व्यक्ति कमजोर रोग प्रतिरोधात्मक क्षमताबाट पीडित छ भने, उसको संक्रमणको जोखिम हुने सम्भावना बढ्छ। स्टाइलक्रेजको यो लेख त्यस्ता व्यक्तिहरूको लागि लाभदायक साबित हुन सक्छ। यस लेखमा हामी तपाईलाई केही यस्ता खानेकुराको बारेमा बताइरहेका छौँ, जसको सेवनले तपाईको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन सकिन्छ ।

हिन्दी मा प्रतिरक्षा के हो?
प्रतिरक्षा बुझ्न धेरै सजिलो छ। वास्तवमा, प्रतिरक्षा अन्तर्गत, हाम्रो शरीरका कोशिकाहरू र तन्तुहरूले हामीलाई विभिन्न रोगहरूबाट बचाउन काम गर्छन्। इम्युनिटीले हाम्रो शरीरलाई यस्तो सुरक्षात्मक कवच प्रदान गर्छ कि शरीर कुनै पनि सामान्य रोगको सजिलै सिकार हुँदैन। जब प्रतिरक्षा प्रणाली कमजोर हुन्छ, चिसो र ज्वरो जस्ता समस्याहरू प्रायः रहन्छ। बलियो प्रतिरक्षाले हामीलाई विभिन्न कीटाणु र संक्रामक रोगहरूबाट बचाउन सक्छ ।

कमजोर प्रतिरक्षा प्रणाली को कारण 
कमजोर प्रतिरक्षा प्रणाली को कारण धेरै हुन सक्छ। यो तपाइँको आहार देखि तपाइँको दैनिक दिनचर्या सम्म सबै कुरा द्वारा प्रभावित हुन सक्छ। कमजोर प्रतिरक्षा प्रणालीका विभिन्न कारणहरू तल जान्नुहोस्

रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता जन्मदेखि नै कमजोर हुनु 
केमोथेरापी वा क्यान्सरको लागि अन्य औषधिहरूको कारण
अंग प्रत्यारोपण पछि, त्यो अंग काम गर्न को लागी औषधि सेवन
संक्रमणका कारण 
मदिरा सेवन गर्ने 
धुम्रपान गर्न
शरीरमा पोषक तत्वको कम
एचआईभी (एड्सको मुख्य कारण)

कमजोर प्रतिरक्षा प्रणाली को लक्षण कमजोर प्रतिरक्षा प्रणालीका धेरै लक्षणहरू छन्, जसलाई यहाँ तल वर्णन गरिएको छ ।

बलगम वा सुख्खा खोकी संग खोकी
काँप्दै
चाँडै थकित महसुस
बेचैन रहनु
ज्वरो हुनु
टाउको दुख्नु
भूखको हानि
वाकवाकी वा उल्टी
गहिरो सास फेर्न कठिनाई
छातीको दुखाइ
रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउने घरेलु उपाय

अदुवा
सामाग्री:
एक चम्चा अदुवा कुचल
एक कप पानी भन्दा अलि बढी
प्रयोग विधिस्
सबैभन्दा पहिले, पानी तातो राख्नुहोस्।
पानी थोरै तातो भएपछि त्यसमा अदुवा हाल्नुहोस् ।
अब यसलाई छोप्नुहोस् र तीन मिनेटसम्म उमाल्नुहोस्।
अब यसलाई छानेर उपभोग गर्नुहोस्।
यो प्रक्रिया हप्तामा दुई पटक गर्न सकिन्छ।

लसुन
सामाग्री:
लसुन को ३ देखि ४लौंग
आधा चम्मच मह
प्रयोग विधि:
लसुन पिसेर पेस्ट बनाउनुहोस्।
अब यसमा मह मिसाउनुहोस्।
अब यो पेस्ट बिहान वा बेलुका सेवन गर्नुहोस्।
यो कसरी फाइदाजनक छ:
लसुनको प्रयोगले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमतालाई पनि बलियो बनाउन सकिन्छ । एक वैज्ञानिक अध्ययनका अनुसार लसुनमा इम्युनोमोड्युलेटरी गुण हुन्छ, जसले प्रतिरक्षा प्रणालीलाई सुधार्नमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ, जसले शरीरको रोग 
प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन मद्दत गर्छ।

हर्वल चिया
सामाग्री:
हरियो चियाको झोला
एक कप तातो पानी
चिनी स्वाद अनुसार (ऐच्छिक)
प्रयोग विधि:
एक कप तातो पानीमा हरियो चिया झोला थप्नुहोस्।
चियाको झोला कपमा दुई–तीन मिनेटसम्म राख्नुहोस् ।
अब चिया झोला हटाउनुहोस्।

स्वादमा चिनी थप्नुहोस् र हरियो चियाको आनन्द लिनुहोस्।

बेसार
बेसारको दुई सानो टुक्रा
मह १ चम्मच
एक कचौरा
एक ठूलो कप पानी
प्रयोग विधि:
कटोरामा ठूलो कप पानी हाल्नुहोस्।
अब यसमा बेसार भिजाउनुहोस्।
यसलाई पानीमा पाँचदेखि छ घण्टासम्म छोड्नुहोस्।
त्यसपछि त्यसलाई बाहिर निकालेर पिसेर पेस्ट बनाउनुहोस्।
अब यसमा मह मिसाउनुहोस्।
अब यो मिश्रण एक चम्चा खानुहोस्।
यो विधि हप्तामा दुई पटक प्रयोग गर्न सकिन्छ।

स्याउ सिरका
सामाग्री:
स्याउ सिरका १चम्मच
लसुन को २लौंग
प्रयोग विधि:
एउटा कचौरा लिनुहोस् र यसमा एप्पल साइडर भिनेगर हाल्नुहोस्।
अब यसमा लसुनको लौङ्ग १_२ घण्टा भिजाउनुहोस्।लसुनलाई एप्पल साइडर भिनेगरमा राम्ररी अवशोषित गर्न दिनुहोस्।
अब यो हप्तामा एक वा दुई पटक उपभोग गर्न सकिन्छ।
आवश्यक तेल
सामाग्री:
४_५थोपा युकलिप्टस तेल
प्रयोग विधि:
इन्फेक्सन र फंगल इन्फेक्सनबाट प्रभावित छालामा बिस्तारै तेल लगाउनुहोस्।
रुघाखोकी जस्ता अवस्थाका लागि तातो पानीमा केही थोपा तेल हालेर भाप लिन सकिन्छ। तर, यसका लागि एकपटक चिकित्सकसँग परामर्श लिनुहोस् ।

भिटामिन सी
सामाग्री:
दुई-तीन किवी
प्रयोग विधि:
किवीलाई पानीले राम्ररी धुनुहोस्।
अब यसको बोक्रा सफा गर्नुहोस्।
अब किवीलाई सानो टुक्रामा काटेर खानुहोस्।
यो एउटा फाइदाजनक फल हो, जसलाई बिहानको खाजामा खान सकिन्छ ।

यो कसरी फाइदाजनक छ?
किवीलाई भिटामिन सीको राम्रो स्रोत मानिन्छ। एक वैज्ञानिक अध्ययनका अनुसार भिटामिन सीले प्रतिरक्षा प्रणालीलाई बलियो बनाउन मद्दत गर्छ भन्ने देखियो ।