जामुनको बीउका फाइदा र हानि

पुस २२,काठमाडौं । गर्मीमा तपाईले बजारमा पक्कै पनि कालो रंगको आकर्षक फल देख्नुहुनेछ, जसलाई देखेर तपाईको मुखमा पानी आउँछ । तपाईंले सहि अनुमान गर्नुभयो, हामी जामुनको बारेमा कुरा गर्दैछौं, जुन गर्मी मौसमको लोकप्रिय फल हो। हामी यसको माथिल्लो भाग उत्साहका साथ खान्छौं र बीउ फाल्छौं, तर पर्खनुहोस्। जामुनको दाना तपाईको स्वास्थ्यका लागि कत्तिको फाइदाजनक साबित हुन सक्छ भनेर के तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छरु यदि होइन भने, स्टाइलक्रेजको यस लेखमा तपाईंले जामुनको बीउका फाइदाहरू, जामुनको बीउको प्रयोग र जामुनको बीउका बेफाइदाहरूको बारेमा पूर्ण जानकारी पढ्न पाउनुहुनेछ।

जामुनको बीउ के हो ?
जामुनको रूख ठूलो आकारको हुन्छ, जसमा जामुनको फल गर्मीमा गुच्छामा फल्छ। यसको फल रातो कालो रंगको हुन्छ। यो फल भित्र एक बीउ पनि छ, जसमा हल्का गुलाबी र सेतो रंगको तह हुन्छ। जामुनको बीउको भित्री भाग हरियो रङको हुन्छ। यो बीउ अलि कडा हुन्छ तर हातले जबरजस्ती थिच्दा भाँचिन्छ। ब्ल्याकबेरी खाइसकेपछि कतिपयले यसलाई पनि खान्छन्, जसका स्वास्थ्य लाभहरू तल दिइएको छ ।

जामुन  बीउको लाभ
अब जामुनको बीउ हाम्रो स्वास्थ्यको लागि उपयोगी हुन सक्छ भन्ने बारे विस्तृत जानकारी गरौं।

मधुमेहको मामलामा
जामुनको बीउको फाइदाहरूले तपाईंलाई मधुमेहबाट बच्न पनि लाभदायक परिणाम देखाउन सक्छ। वास्तवमा जामुनको दानामा मधुमेह प्रतिरोधी गुण पाइन्छ । साथै, विज्ञहरूद्वारा गरिएको एक वैज्ञानिक अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि ब्ल्याकबेरीको बीउबाट बनेको सप्लिमेन्टले टाइप 2 मधुमेह रोगीहरूमा रक्त शर्करालाई नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्दछ। यसले मधुमेहसँग सम्बन्धित जोखिमहरू पनि कम गर्न सक्छ।

ग्यास्ट्रिक समस्या को लागी
यदि तपाई ग्यास्ट्रिकको समस्याबाट सताउनुभएको छ भने जामुनको दानाको प्रयोगले तपाईलाई यो समस्याबाट पनि छुटकारा पाउन सक्छ । जामुनको बीउको रस प्रयोग गर्दा ग्यासको समस्याबाट छुटकारा मिल्ने विश्वास गरिन्छ । यद्यपि, यस समस्याको उपचारमा यसले कसरी मद्दत गर्छ भन्ने बारेमा पर्याप्त वैज्ञानिक प्रमाणहरू उपलब्ध छैनन् ।

 कब्जियत समस्या को लागी
कब्जियतको समस्याबाट बच्न जामुनको बीउको प्रयोग पनि उपयोगी हुन सक्छ। वास्तवमा, जामुनको बीउमा कच्चा फाइबरको मात्रा पाइन्छ । एक वैज्ञानिक अनुसन्धान मार्फत, यो पत्ता लागेको छ कि कच्चा फाइबरले कब्जियतको समस्यामा लाभदायक परिणाम देखाउन सक्छ ।
 

रक्तचाप को लागी
जामुनको बीउको फाइदाहरूले बढेको रक्तचाप कम गर्न पनि प्रभावकारी रूपमा काम गर्न सक्छ। एक वैज्ञानिक अध्ययन अनुसार जामुनको दानामा इलाजिक एसिड पाइन्छ । अनुसन्धानमा, इलाजिक एसिडको उपभोगले आश्चर्यजनक रूपमा रक्तचापमा कमी ल्यायो। यसरी, इलाजिक एसिडको प्रयोगले लगभग  रक्तचाप घटाउन सक्छ।

 पाचन को लागी
स्वस्थ शरीरको लागि, स्वस्थ पाचन प्रणाली महत्त्वपूर्ण छ। यसका लागि कालोबेरीको बीउको प्रयोग लाभदायी साबित हुन सक्छ। जामुनको बीउमा कच्चा फाइबर पाइन्छ । कच्चा फाइबरको उपभोग राम्रो पाचनका लागि सबैभन्दा उपयुक्त मानिन्छ। तपाईंले ब्ल्याकबेरीको बीउ मार्फत यो आवश्यकता पूरा गर्न सक्नुहुन्छ ।

 दाँत र गिजाको लागि
दाँत र गिजाको राम्रो स्वास्थ्यका लागि जामुनको बीउको फाइदा पनि देख्न सकिन्छ। जामुनको दानामा पाइने क्याल्सियमको सेवनले दाँत बलियो रहन्छ र राम्रोसँग विकास हुन्छ । बालबालिका र वयस्क दुवैलाई राम्रो दाँतको स्वास्थ्यको लागि क्याल्सियम चाहिन्छ। यस बाहेक भिटामिन सीको कमीले गिजा सुन्निने र रगत बग्ने समस्यालाई पनि जामुनको दाना  मा पाइने भिटामिन सी मार्फत उपचार गर्न सकिन्छ।

अवधि को समयमा
महिनावारीको समयमा रगत बग्दा पनि महिलाले दुखाइको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ । यस दुखाइबाट राहत पाउन महिलाहरूले महिनावारीको समयमा जामुनको दानाको धूलो सेवन गर्न सक्छन्, जसले गर्दा उनीहरूलाई दुखाइबाट राहत पाउन सकिन्छ। यो सम्भव छ किनभने जामुनको बीउमा जिंक पाइन्छ, जसले महिनावारीको समयमा दुखाइ कम गर्न मद्दत गर्दछ।

बान्ताबाट राहत प्रदान गर्न
यदि तपाईले आफ्नो खानपानमा विशेष ध्यान दिनुभएन र तपाईको पाचन शक्तिमा असर परेको छ भने तपाईले कहिलेकाहीँ बान्ताको समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ। जामुनको बीउको पाउडर डिस्पेसियाको उपचारमा प्रयोग गरिन्छ एक चिकित्सा अवस्था जसमा उल्टीको लक्षण पनि समावेश हुन्छ। त्यसैले जामुनको दानाबाट बनेको धूलो पानीमा मिसाएर पिउनाले बान्ताको समस्याबाट राहत मिल्छ ।

बान्ताको अवस्थामा यसलाई कसरी प्रत्यक्ष रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने बारे अझै वैज्ञानिक अनुसन्धान आवश्यक छ। त्यसैले बान्ता भएमा चिकित्सकको सल्लाह लिएर मात्रै यसको प्रयोग गर्नुहोस्।

 बलगम(कफ) हटाउन
कहिलेकाहीँ कफरकफको समस्या पनि सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ। जामुनको बीउको फाइदा कफरकफ हटाउनमा पनि देख्न सकिन्छ। घाँटीको समस्यालाई ध्यानमा राख्दै, जामुनको बीउको बारेमा जारी गरिएको एक रिपोर्टमा जामुनको बीउको निकासीले खोकी हटाउन उपयोगी हुने उल्लेख गरेको छ । यस सम्बन्धमा अझै पनि वैज्ञानिक अनुसन्धानको खाँचो छ ।

छालाको लागि
जामुनको दानाले छालाका लागि पनि फाइदा गर्छ
जामुनको बीउको हानि – हिन्दीमा जामुनको बीउको साइड इफेक्ट
जामुनको बीउका बेफाइदाहरू निम्नानुसार छन्।

यदि तपाइँ एकै पटक 5-6वटा कालोबेरीको दाना खानुहुन्छ भने, ती तपाइँको घाँटीमा अड्किन्छ, जसको कारण तपाइँ निसास्साउन सक्नुहुन्छ।
जामुनको दानामा पर्याप्त मात्रामा कार्बोहाइड्रेट पाइन्छ, जसको अत्यधिक सेवनले तौल बढ्न सक्छ ।

जामुनको बीउमा प्रचुर मात्रामा भिटामिन सी हुन्छ, जसको अत्याधिक उपभोगले तपाईको पेट बिग्रन्छ र पखाला पनि लाग्न सक्छ।
केही ब्ल्याकबेरीका बीउहरूमा कीराहरू पनि हुन सक्छन्, तिनीहरूलाई नखानुहोस्।
अब यो लेखमा तपाईले जामुन खाएपछि फोहोरमै फाल्ने जामुनको दाना कसरी स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक हुन्छ भन्ने कुरा थाहा पाउनुभयो । तसर्थ, अर्को पटक ब्ल्याकबेरी खाँदा, यस लेखमा दिइएको वैज्ञानिक तथ्यमा आधारित जानकारी अनुसार यसको बीउ प्रयोग गर्ने प्रयास गर्नुहोस्। यस समयमा, तपाईंले यसको खपतबाट हुने हानिमा पनि ध्यान दिन आवश्यक छ। यस बाहेक जामुनको बीउको उपभोग सम्बन्धी अन्य कुनै प्रश्न सोध्न चाहनुहुन्छ भने कृपया तल दिइएको कमेन्ट बक्समा आफ्नो विचार हामीलाई पठाउनुहोस्।