छुई हुँदा स्वास्थ्यकर्मी नै भेडीगोठमा

भदौ ६,  जुम्ला ।  स्थानीय तहका दुर्गम वडाहरुमा कार्यरत यहाँका महिला स्वास्थ्यकर्मी नै छुई गोठमा बस्न बाध्य छन् । 

उपचार गर्न मान्दैनन्
ग्रामीण स्वास्थ्य चौकीमा कार्यरत महिला स्वास्थ्यकर्मी सेवा प्रवाहका क्रममा छुई हुँदा सेवाग्राही नै उपचार सेवा लिन मान्दैनन् । छुई भएका बेला सेवाग्राहीहरु सेवा लिन नमान्ने र कार्यरत संस्थामा बस्ने वातावरण नहुँदा आफूलाई समस्या हुँदै आएको तिला गाउँपालिका–९ राँसामालापानी स्वास्थ्य चौकीका अनमी सरिता सेजुवालले जानकारी दिइन् । उनले यो पीडा तिला गाउँपालिकामा आयोजित स्वास्थ्य संस्थाको वार्षिक प्रगति समीक्षा कार्यक्रममा सार्वजनिक गरेकी हुन् । 

समुदायको आरोप
“छुई हुँदा गाउँका कसैले छुन मान्दैनन् । घरमा बस्न पनि मिल्दैन र भेडी गोठमा सुत्नुपर्छ”, दुखेसो पोख्दै अनमी सेजुवालले भनिन्। “शारीरिक स्वास्थ्यमा आउने समस्याबाट बचाउन सकियोस् भनेर सदरमुकाम खलंगाको संस्थामा गइन्छ, तर समुदायले स्वास्थ्यकर्मी नै स्वास्थ्य संस्थामा बस्दैनन् भनेर आरोप लगाउँछन्”, उनले थपिन् । छुई हुँदा घरमा बस्ने अवस्था नहुँदा त्यो अवधिमा संस्था छोड्नु परेको उनको भनाइ छ ।

स्वास्थ्यकर्मी महिला नै पीडामा
गाउँमा विद्यमान सामाजिक कुप्रथा ‘छुई’ मान्ने चलन कायमै रहेकाले त्यसको सिकार गाउँका महिला मात्र होइन, स्वास्थ्यकर्मी महिला नै पीडामा छन् । बेलाबेलामा भएका छुई प्रथाविरुद्धको अभियानले सडक छेउका बस्तीमा परिवर्तन देखिए पनि दुर्गम बस्तीका समुदायलाई यो अभियानले छुन सकेको छैन । 

स्थानीय सरकार 
तिला गाउँपालिकाका अध्यक्ष रतननाथ योगीले यो संस्कार पूर्णरुपले निराकरण नभए पनि विस्तारै घटाउनतर्फ स्थानीय सरकार लागिपरेको बताए ।