काठमाडौं । पछिल्लो समय महिला स्तन क्यान्सरका बारेमा निकै खोजी र अनुसन्धान कार्य तीव्र रूपमा अगाडि बढाइएको छ । स्तन क्यान्सरका पीडित महिलाहरूको अवस्था र हरेक मुलुकमा लाऊँलाऊँ र खाऊँखाऊँकै उमेरमा स्तन क्यान्सरका कारण ज्यान गुमाउनेहरूको कारुणिक अवस्था दैनिकजसो सुन्नमा आउँछन् । जटिल ढंगले फैलिँदै गएको स्तन क्यान्सरका बारेमा भारतको युनाइटेड सिस्टर फाउन्डेसन स्तन क्यान्सरका विरूद्ध जनचेतना फैलाउने कार्यमा निकै सक्रिय भएर लागिपरेको छ । यस्तो अवस्थालाई कम गर्नका लागि विभिन्न स्वास्थ्य अनुसन्धान तथा अन्य क्षेत्रबाट चेतनामूलक कार्यक्रम भइरहेका छन् । एक उदाहरणका रूपमा लिन सकिन्छ विगत ५ वर्षदेखि भारतमा सुरूभएको पिंकथन ।
के हो पिंकथन ?
महिला स्तन क्यान्सरविरूद्ध दौडमार्फत चेतना फैलाउने प्रतियोगिता हो । जुन भारतमा सुरू गरिएको पिंकथन भारतको सबैभन्दा ठूलो दौड प्रतियोगिताका रूपमा चिनिन्छ । सन् २०१२ देखि भारतमा व्यापक रूपमा सुरू भएको उक्त प्रतियोगिताका योजनाकार मिलिन्ड सोमनले भारतमा युनाइटेड सिस्टर फाउन्डेसनमार्फत उक्त पिंकथन दौडको आयोजना गर्दै आएका छन् । सन् २०१६ मा पिंकथनमा विभिन्न ६ वटा सहरमा आयोजित दौडमा झन्डै ६५ हजार महिला सहभागी थिए । आर्थिकस्थिति कमजोर भएका महिलाहरू कतिपय अवस्थामा क्यान्सरको परीक्षण गराउन र उपचारका लागि अस्पतालसम्म जान नसकेका महिलाहरूले समेत पिंकथनमा भाग लिए । यदि महिलाहरूले शारीरिक रूपमा सचेत र आफूलाई खेलमार्फत सक्रिय राख्न सके क्यान्सरका विरूद्ध लड्न सक्छन् भन्ने सन्देशका साथ पिंकथनले हरेक वर्ष महिलाहरूका लागि पिंकथनको भूमिका बुलन्द पार्दै अगाडि बढिरहेको छ ।खेल भनेको पुरुषले मात्र खेल्ने हो भन्ने सोचलाई तोड्नका लागि पिंकथन नाम दिएर यो प्रतियोगिता सुरु गरेका पिंकथनका योजनाकार मिलिन्ड सोमन बताउँछन् । महिला शारीरिक रूपमा सक्रिय हुने हो भने स्तन क्यान्सर जस्तो रोगबाट बच्न सक्ने सोमनको ठम्याइ छ ।
फागुन १३ गते अर्थात् फेब्रुअरी २४ मा दशरथ रंगशाला जाऔं, पिंकथनमा भाग लिऔं
महिला सशक्तीकरणको नारासहित पिंकथन काठमाडौंमा आयोजना हुने भएको छ । भारतमा लोकप्रिय यो दौड २४ फेब्रुअरी अर्थात् शिवरात्रिका दिन नेपालमा आयोजना हुन लागेको हो । खेलकुद र स्वास्थ्यको माध्यमबाट महिलाको सशक्तीकरणमा टेवा पुर्याउने उद्देश्यले भारतको मुम्बईस्थित लेजर पोर्टको संलग्नतामा आयोजना हुन लागेको यो दौडमा विजय हुने दुई जनाले २०१८ को मुम्बई म्याराथनमा भाग लिन पाउनेछन् । जुनसुकै उमेर समूहका महिलाहरूले यो दौडमा भाग लिन सक्नेछन् ।
प्रतियोगितामा ३ किमि, ५ किमि, १० किमि र २० किमि गरी कुल ४ समूह रहेको छ । जसमा २० किमिमा जित हासिल गर्ने ३ खेलाडीलाई ५० हजार, २० हजार र १० हजार नगद पुरस्कारको व्यवस्था गरिएको छ । यसैगरी १० किमिमा पहिलो तीन स्थानमा आउने व्यक्तिले २० हजार, १० हजार र ५ हजार नगद जित्नेछन् । नेपाल एथलेटिक्स संघको सहयोगमा आयोजना हुन लागेको यो दौड दशरथ रंगशालाबाट सुरु भएर त्यहीँ समाप्त हुनेछ । प्रतियोगिताको विषयमा जानकारी दिने उद्देश्यले केही समय अगाडि पत्रकार सम्मेलन गरिएको थियो । उक्त सम्मेलनमा लेजर पोर्टका नमराज जोशीले दौडको इन्ट्री फिको रुपैयाँ ५ सय राखिएको बताएका थिए । उनले प्रतियोगिताबाट उठेको पैसा ‘ब्रेस्ट क्यान्सर’ सोसाइटीलाई प्रदान गर्ने जानकारी दिएका छन् ।
पिंकथन प्रतियोगिताका योजनाकार भारतका चर्चित सुपर मोडल मिलन्द सोमनको सक्रियतामा भारतमा युनाइटेड सिस्टर्स फाउन्डेसनले यो प्रतियोगिता आयोजना गर्दै आएको छ । सन् २०१५ मा भारतका ८ सहरमा ६६ हजार महिलाले भाग लिएका थिए । जसबाट उठेको ६० लाख भारतीय रुपैयाँ क्यान्सरपीडित महिलाको उपचारमा खर्च भएको थियो। नेपालमा पनि भारतको जस्तै कार्यक्रम आयोजना हुने जोशीले बताए । अहिले दौडमा भाग लिने महिलाहरूले नाम दर्ता गराउन सक्छन् । नेपाल एथलेटिक्स संघका अध्यक्ष शाहले कुनै उद्देश्यका लागि आयोजना हुने प्रतियोगितालाई संघले प्राथमिकता दिने बताएका छन् ।
भारतमा आयोजित पिंकथनको भिडियो यो लिंकमा हेर्न सकिन्छ ।
https://www.facebook.com/hashtag/nammabengalurupinkathon?source=feed_text&story_id=256919718065317