किन हुन्छ महिनावारीमा स्तनको पीडा ?

काठमाडौं। महिनावारी सुरु हुनुभन्दा ३ देखि ७ दिनअघि महिलाहरूले आफ्नो वक्षस्थलको माथिल्लो र बाहिरी भागमा पीडा महसुस गर्छन् । सामान्यतया रजस्वला सुरु भएपछि यस्तो पीडा हराउँछ । कसैलाई मन्द, कसैलाई भारीपनका रूपमा त कसैलाई सहनै नसक्ने गरी दुख्छ । हार्मोन्सको उतार–चढावको असर नै यो पीडाको कारण मानिएको छ । 
 

के गर्ने ?
बढी पीडाबाहेक साधारणतया सजिलो तर कसिलो भित्री पहिरन र पीडा कम गर्ने साधारण औषधि प्रयोग गरे राहत मिल्छ । अन्य अवस्थामा चिकित्सकको परामर्शमा भिटामिन ई, भिटामिन बी ६ तथा प्रिमोर्स आयलको सेवन करिब ३ देखि ६ महिनासम्म गर्न सकिन्छ । 
 

खानामा के बार्ने ? 
बढी चिल्लो अर्थात् बोसोयुक्त खानेकुरा, नुनको प्रयोग, चिया, कफी, कोकजस्ता क्याफिनजन्य पेय नखाने । रेड वाइन तथा चकलेट पनि नखानु नै वेश हुन्छ । 
 

याद राख्नुहोस् 
गर्भनिरोधक चक्कीरपिल्स वा हार्मोन रिप्लेसमेन्ट थेरापीका लागि औषधि खानेहरूको पीडाको मात्रा बढ्दो छ भने चिकित्सकसँग सल्लाह गर्नु उपयुक्त हुन्छ । 

महिनावारीसँग असम्बन्धित स्तनको पीडा 
यस प्रकारको पीडा साधारणतया ४० वर्ष नाघेका महिलामा बढी देखा पर्छ । एक वा दुवै स्तनमा महसुस हुने यो पीडा महिनावारी सुरु भैसकेपछि पनि हराउँदैन । पीडा केही दिन हराउने र फेरि देखा पर्ने हुन्छ वा महिनाभरि नै लगातार दुखिरहन्छ । यस किसिमको पीडाको स्रोत स्तन तन्तु वा त्यस वरपरका अङ्गजस्तै छातीका मांसपेशी वा जोर्नी हुन सक्छन् । 
 

के गर्ने ?
धेरैजसो महिलामा यस्तो पीडा केही समयपछि हराएर जान्छ तर धेरै महिनासम्म कायम रहे वा घर, कार्यालयको कामकाजमै बाधा पर्न थाले वा बढी पीडा भए चिकित्सकको सल्लाहमा औषधि खान सकिन्छ । 
 

याद राख्नुहोस्
स्तनपान गराइरहेकी महिलाको हकमा स्तन दुख्ने, रातो हुने, सुन्निने र गाँठो पर्ने लक्षण देखिए स्तनमा पीप जम्मा भएको हुन सक्छ । चिकित्सकको सल्लाहअनुसार पीडा कम गर्ने औषधि खाँदा, तातोले सेक्दा तथा एन्टिवायोटिक्सले मद्दत गर्छ । अवस्था हेरी सानो शल्यक्रिया गरी स्तनको तन्तु बीचमा जमेको पीप निकाल्नुपर्ने हुनसक्छ ।