ग्रामीण भेगका महिलाको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउने

माघ  ३, हेटौँडा । प्रदेश नं ३ का उद्योग, वन, पर्यटन तथा वातावरणमन्त्री अरुणकुमार नेपालले सीमित स्रोत साधनबाट प्रदेशमा ऊर्जा र बायो ग्यासको उत्पादन बढाएर ग्रामीण महिलाको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउने लक्ष्य प्रदेश सरकारको रहेको बताउनुभएको छ । ग्रामीण प्राविधिक विकास केन्द्र, काठमाडौँद्वारा आज हेटौँडामा आयोजित ‘हरित तथा सभावेशी ऊर्जा’ प्रदेशस्तरीय परिचयात्मक तथा अन्तक्र्रिया कार्यक्रममा उहाँले प्रदेश नं ३ का १३ जिल्लाको भौगोलिक अवस्थाको पहिचान गरी बायोग्यास, सौर्य, सुधारिएको चुलोको उत्पादन गर्न सरकाले पाँचवर्षे आवधिक योजनातर्जुमा गर्न लागेको बताउनुभयो ।  मन्त्री नेपालले ग्रामीण भेगको वातावरणमा सुधार ल्याउन खाना पकाउने इन्धनका रुपमा प्रयोग हँुदै आएको दाउराको खपतलाई वैकल्पिकरुपमा परिवर्तन गरी त्यस भेगमा सुधारिएको चुलो, बायोग्यास र ग्रामीण विद्युतीकरणलाई सुलभरुपमा प्रयोगमा ल्याउन विभिन्न सङ्घसंस्थाको पनि सहभागिता हुनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।  कार्यक्रममा नेकपाका नेता एवं पूर्वमन्त्री गणेश शाहले अधिकांश ग्रामीण भेगमा स्थानीय महिलाले आफ्नो घरपरिवारमा खान पकाउने क्रममा दाउराको प्रयोग गर्दै आएको उल्लेख गर्दै यसबाट उनीहरुको जनजीवनमा गम्भीर प्रकृतिको सरुवा रोगको सङ्क्रमण बढेको बताउनुभयो । 

ग्रामीण महिलालाई बायोग्यास, सुधारिएको चुलो र सौर्य उर्जाको सुलभ तरिकाले उपलब्ध गराउनेतर्फ नीतिगत कार्यक्रम तर्जुमा गरी लागू गर्न प्रदेश सरकारलाई आग्रह गर्दै उहाँले महिलाको सहभागिता रहेको समूहलाई बायोग्यास र सुधारिएको चुलोको निर्माण गर्न वित्तिय क्षेत्रका बैंकले ऋण लगानी गर्न हिचकिचाउन नहुने धारणा व्यक्त गर्नुभयो ।  भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालयका सचिव कौशल किशोर झा र उद्योग, वन, पर्यटन तथा वातावरण मन्त्रालयका उपसचिव रघुराम पराजुलीले आगामी १० वर्षभित्र विद्युतीय सवारी भित्र्याउने र ग्रामीण भेगमा बायोग्यास, सौर्य ऊर्जा, सुधारिएको चुलोको उत्पादन गर्नेतर्फ प्रदेश सरकारले नीतिगत कार्यक्रम तर्जुमा गरिने जानकारी दिनुभयो ।  ग्रामीण प्राविधिक केन्द्रका विज्ञ डा पुरुषोत्तम श्रेष्ठ र डा इन्दिरा शाक्यले प्रदेशका दुर्गम भेगमा पहुँच नभएका निरक्षर महिलाले आफ्नो जीवनलाई जोखिममा राखेर इन्धनका रुपमा दाउरा प्रयोग गर्दै आएकाले अब उनीहरुलाई जनचेतनाका माध्यमबाट दाउराको सट्टा बायोग्यास, सुधारिएको चुलोलाई प्रयोग गर्नेतर्फ स्थानीय निकायको साथै राजनीतिक दलको भूमिका आवश्यक रहेको उल्लेख गर्नुभयो ।  ग्रामीण प्राविधिक केन्द्र काठमाडौँका कार्यकारी निर्देशक हरिगोपाल गोर्खाली, बायोग्यास विज्ञ पूर्ण रञ्जित र वातावरण पत्रकार सरोजमान श्रेष्ठले वैकल्पिक उर्जाको महत्वमाथि प्रकाश पार्नुभयो ।