हरियो खुर्सानीका १७ फाइदा, प्रयोग र बेफाइदा

हरियो खुर्सानी र रातो खुर्सानी बिना खानाको संसार अधुरो छ। यो यसको तिखोपनको लागि परिचित छ र खानाको स्वाद बढाउन प्रयोग गरिन्छ। धेरै परिकारसँगै हरियो खुर्सानीको अचार पनि निकै स्वादका साथ खाइन्छ । हरियो खुर्सानीको विशेषता तिखोपनमा मात्र सीमित छैन, धेरै वैज्ञानिकको अनुसन्धानमा यसको औषधीय गुण पुष्टि भएको छ । हामी यस लेखमा हरियो खुर्सानीका यी सबै गुणहरूबारे चर्चा गर्नेछौं। हरियो खुर्सानीका फाइदाहरू र यसको प्रयोग गर्ने विभिन्न तरिकाहरू बारे जान्नुहोस्। हरियो खुर्सानी खानुका बेफाइदाहरुका बारेमा पनि हामी विस्तारमा बताउनेछौँ । हरियो खुर्सानीलाई स्वस्थ राख्नुका साथै यसले रोगका केही लक्षणहरूलाई पनि कम गर्न सक्छ, तर यसलाई कुनै पनि रोगको उपचार मान्न सकिँदैन। त्यसैले कोही गम्भीर बिरामी भएमा चिकित्सकबाट उपचार गराउनुपर्छ ।

रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन हरियो खुर्सानी खानुका फाइदाहरु
कमजोर रोग प्रतिरोधात्मक क्षमताका कारण चिसो, एलर्जी वा शारीरिक कमजोरी जस्ता समस्या हुन सक्छन्। यस्तो अवस्थामा हरियो खुर्सानीको प्रयोगले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन फाइदाजनक हुन्छ । हरियो खुर्सानीमा भिटामिन ए, भिटामिन सी, आइरन, पोटासियम र म्याग्नेसियम जस्ता पोषक तत्व पाइने अनुसन्धानले देखाएको छ । हरियो खुर्सानीमा पाइने यी पोषक तत्वहरूले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउनका लागि फाइदाजनक हुन्छ । 

मुटुको स्वास्थ्यको लागि हरियो खुर्सानीको फाइदा
मुटुलाई स्वस्थ राख्न पनि हरियो खुर्सानीको प्रयोग गर्न सकिन्छ । एनसीबीआईबाट उपलब्ध अनुसन्धानले हरियो खुर्सानीमा क्याप्साइसिन नामक कम्पाउण्ड पाइन्छ, जसले खुर्सानीलाई मसलादार र स्वस्थ्य बनाउँछ । यो यौगिक हृदय रोग को समस्या हटाउन र मुटु को सुरक्षा प्रदान गर्न लाभदायक हुन सक्छ।
मधुमेहको मामलामा

रगतमा ग्लुकोजको मात्रा बढेमा मधुमेहको समस्या हुन सक्छ। यो समस्याबाट छुटकारा पाउन हरियो खुर्सानीले फाइदा गर्छ । माथि उल्लेख गरिए अनुसार हरियो खुर्सानीमा क्याप्साइसिन नामक यौगिक पाइन्छ । एक वैज्ञानिक अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि क्याप्साइसिन नामक यौगिकमा एन्टिडायबेटिक गुण हुन्छ। यो गुण मधुमेह कम गर्न मद्दत गर्न सक्छ। यदि कुनै रोगीले मधुमेहको औषधि खाइरहेका छन् भने चिकित्सकको सल्लाह लिएर मात्रै हरियो खुर्सानी खानुपर्छ ।

एन्टिअक्सिडेन्टमा भरपूर
हरियो खुर्सानीमा एन्टिअक्सिडेन्ट गुण हुन्छ । एन्टिअक्सिडेन्ट प्रभावले अक्सिडेशन रोक्न सक्छ। अक्सिडेशन एक रासायनिक प्रतिक्रिया हो जसले फ्री रेडिकलहरू उत्पादन गर्न सक्छ, जसले कोशिकाहरूलाई क्षति पुर्याउन सक्छ। यस बाहेक, यो गुणले अक्सिडेटिभ तनाव हटाउन पनि मद्दत गर्न सक्छ, जसले दम, मधुमेह र अल्जाइमर जस्ता दीर्घकालीन रोगहरूमा 
वृद्धि निम्त्याउँछ। पाचन क्षमता सुधार

हरियो खुर्सानीले पाचन प्रक्रियालाई सुचारु बनाउन पनि महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । अनुसन्धानका अनुसार हरियो खुर्सानीले ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल विकारहरूमा सकारात्मक प्रभाव देखाउन सक्छ। वास्तवमा, ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल विकारहरूमा अपच, पखाला र कब्जियत जस्ता समस्याहरू समावेश छन्, जुन खराब पाचन प्रणालीको परिणाम हो।  
अनुसन्धानले हरियो खुर्सानीमा क्याप्सिकम नामक तत्व पाइन्छ, जसले पाचन क्रियालाई सुधार्न मद्दत गर्छ ।

तौल घटाउनमा हरियो खुर्सानीको फाइदा
मोटोपनाका कारण मानिसले स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित धेरै समस्याहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ। हरियो खुर्सानीको प्रयोगले मोटोपनाको समस्याबाट छुटकारा पाउन फाइदाजनक हुन्छ । वास्तवमा, क्याप्साइसिनमा एन्टिओबेसिटी गुणहरू छन्। यो गुण मोटोपना हटाउन र तौल नियन्त्रण गर्न लाभदायक हुन सक्छ । साथै खुर्सानीले मेटाबोलिजम बढाउन मद्दत गर्छ ।

रक्तचाप नियन्त्रण गर्न हरियो खुर्सानी खानुका फाइदाहरू
रक्तचाप बढ्नुले मुटुको समस्या लगायतका धेरै समस्या निम्त्याउन सक्छ । हरियो खुर्सानीमा पाइने क्याप्साइसिनले यो समस्यालाई हटाउन फाइदाजनक हुन्छ । यसमा एन्टिहाइपरटेन्सिभ गुण पाइन्छ। यो गुण रक्तचाप नियन्त्रण गर्न लाभदायक हुन सक्छ ।

आँखाको लागि हरियो खुर्सानीको फाइदा
आँखालाई स्वस्थ राख्न हरियो खुर्सानीले फाइदा गर्छ । खुर्सानीमा बिटा क्यारोटिन पाइन्छ जसले आँखालाई स्वस्थ राख्नुका साथै दृष्टि बढाउन मद्दत गर्छ । अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि हरियो खुर्सानीमा लुटेन र जेक्सान्थिन जस्ता पोषक तत्वका साथै एन्टिअक्सिडेन्ट गुणहरू पाइन्छ।  

तनाव कम गर्न
हरियो खुर्सानीले मुड सुधार्न र तनाव कम गर्न पनि फाइदाजनक हुन्छ। जनावरहरूमा गरिएको अनुसन्धानले यो देखाउँछ। अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि खुर्सानीमा पाइने क्याप्साइसिन नामक यौगिकले तनाव कम गर्न र मुड सुधार्न फाइदाजनक हुन्छ । यद्यपि, यस विषयमा धेरै अनुसन्धान उपलब्ध छैन।

हड्डी र दाँत को लागि
हरियो खुर्सानी खानुका फाइदाहरूमा हड्डी र दाँतलाई स्वस्थ राख्न पनि समावेश छ। हरियो खुर्सानीमा भिटामिन सी राम्रो मात्रामा पाइन्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ । भिटामिन सी हड्डी र दाँत कोलागी लाभदायक छ। साथै, यो तिनीहरूलाई कायम राख्न मद्दत गर्न सक्छ । अर्को अनुसन्धानले यो पनि देखाएको छ कि हरियो खुर्सानीको मुख्य यौगिक क्याप्साइसिन पनि केही क्रिमहरूमा प्रयोग गरिन्छ, जसले ओस्टियोपोरोसिसको पीडा कम गर्न सक्छ ।

क्यान्सर
क्यान्सर एक घातक रोग हो। क्यान्सर जस्ता घातक रोगबाट बच्न हरियो खुर्सानीले फाइदा गर्छ । यहाँ पनि हरियो खुर्सानीमा रहेको क्याप्साइसिनको भूमिका देख्न सकिन्छ । रिपोर्टहरू अनुसार, क्याप्साइसिनले प्रभावकारी एन्टि-क्यान्सरको रूपमा काम गर्न सक्छ । यो गुण भए पनि हरियो खुर्सानीलाई क्यान्सरको उपचार मान्न सकिँदैन। यसले केही हदसम्म क्यान्सरबाट जोगाउन मद्दत गर्न सक्छ। 

जोर्नी दुख्ने
गठियाको समस्याका कारण जोर्नी दुख्ने र सुन्निने समस्या हुन सक्छ । यो समस्याबाट बच्न हरियो खुर्सानीको प्रयोग फाइदाजनक हुन्छ । हरियो खुर्सानीमा एन्टी इन्फ्लेमेटरी र एन्टिआर्थराइटिक गुण पाइन्छ । हरियो खुर्सानीमा पाइने एन्टी इन्फ्लेमेटरी गुणले सुन्निने समस्यालाई हटाउन मद्दत गर्छ। एकै समयमा, एन्टी-आर्थराइटिक गुणहरू केही हदसम्म गठियाको समस्यालाई कम गर्न मद्दत गर्न सक्छ ।

मस्तिष्क स्वास्थ्य
हरियो खुर्सानीलाई मस्तिष्कको स्वास्थ्यका लागि पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ । हरियो खुर्सानीमा क्याप्साइसिन पाइने अनुसन्धानले देखाएको छ । यो मस्तिष्क कार्य र अल्जाइमर समस्या मा लाभदायक हुन सक्छ । हाल, यस विषयमा थप अनुसन्धान आवश्यक छ।

चिसो र साइनस
हरियो खुर्सानीले सामान्य रुघाखोकी र साइनससँग लड्न मद्दत गर्छ। यहाँ हरियो खुर्सानीमा रहेको क्याप्साइसिनको महत्वपूर्ण योगदान देख्न सकिन्छ । एक रिपोर्टका अनुसार लगातार दुई हप्तासम्म क्याप्साइसिन नोज स्प्रेको प्रयोगले राइनाइटिस (बकिएको नाक)  मा प्रभावकारी प्रभाव पार्न सक्छ।

छालाको लागि
हरियो खुर्सानीले छालाका लागि पनि धेरै फाइदा गर्छ । हरियो खुर्सानीमा भिटामि सी जस्ता एन्टिअक्सिडेन्ट प्रशस्त पाइन्छ, जुन छालाको स्वास्थ्यका लागि महत्वपूर्ण पोषक तत्व मानिन्छ। भिटामिन सीले छालामा कोलाजेन बढाउने काम गर्छ। भिटामिन सी कस्मेटिक उत्पादनहरूमा छालाको चमक, एन्टी-एजिंग र सूर्यको हानिकारक किरणहरूबाट सुरक्षाको लागि पनि प्रयोग गरिन्छ ।

कपालको लागि लाभदायक
स्वास्थ्य र छालासँगै हरियो खुर्सानीको प्रयोग कपालको वृद्धिमा पनि फाइदाजनक हुन्छ । यसमा पाइने क्याप्साइसिन कम्पाउण्डले टाउकोपनको समस्या हटाउन र कपालको वृद्धि बढाउन लाभदायी हुन सक्छ।
 

हरियो खुर्सानीका हानिहरू - हरियो खुर्सानीका साइड इफेक्टहरू
हरियो खुर्सानी एक लाभदायक खाद्य वस्तु हो, जसले तपाईलाई धेरै तरिकाले फाइदा पुर्‍याउँछ तर यसको अत्यधिक सेवनले धेरै समस्या निम्त्याउन सक्छ। यहाँ हामी हरियो खुर्सानीका बेफाइदाहरू  बताइरहेका छौं।

मसालेदार खाना मन नपर्ने र बढी सेन्सेटिभ हुनेहरूका लागि हरियो खुर्सानीको अत्यधिक सेवन हानिकारक हुन सक्छ।हरियो खुर्सानीको अत्यधिक मात्राले विषाक्त समस्या निम्त्याउन सक्छ।केहि हरियो खुर्सानी धेरै मसलादार हुन्छन्, जसले मुखमा जलन हुन सक्छ।

यी हुन् हरियो खुर्सानीको सबैभन्दा प्रभावकारी स्वास्थ्य लाभ यदि कसैलाई लेखमा उल्लिखित समस्याहरू छन् भने, उसले चिकित्सकको सल्लाहमा हरियो खुर्सानीको नियमित सेवन गर्न सुरु गर्न सक्छ। यो पनि ध्यानमा राख्नुहोस् कि यदि यसको प्रयोगको क्रममा केहि शारीरिक समस्याहरू देखा पर्छन् भने, यसको सेवन बन्द गर्नुहोस् र चिकित्सकलाई सम्पर्क गर्नुहोस्।