साहसी बाल ‘सैनिक’

–विष्णुप्रसाद पोखरेल

फागुन १२, दमक । नेपाली सेनाको जस्तो पहिरन । भीआइपी आँउदा दिने सलामी पनि उस्तै । तर, उमेर १४र१५ वर्ष । बालबालिका पनि नेपाली सेनामा रु धेरै मान्छे उनीहरुलाई देख्दा यस्तै प्रश्न गर्छन् ।

तर उनीहरु सेना होइनन् । यद्यपि उनीहरु सेनाको झैं तालिमप्राप्त विद्यार्थी हुन् ।झापाको शहिद धर्मभक्त माध्यमिक विद्यालयमा कक्षाका विद्यार्थीहरुले राष्ट्रिय सेवा दल अन्तर्गत तालिम लिएका छन् । तीनै मध्ये एक हुन् समिता कार्की ।उनी भन्छिन्, ‘हामी सेना होइनौं ।’ उनमा कसैले कुटपीट गर्न खोजे वा आक्रमण गर्न आए सहजै प्रतिकार गर्ने साहस छ ।

त्यतिमात्रै होइन कतै आपत पर्यो भने पनि उद्धार गर्न पुगिहाल्छिन् । समिति थप्छिन्, ‘हामी पढाइलाई असर नपुग्ने गरी ठूला कार्यक्रमहरुमा सहयोग गर्न, आपत पर्यो भने उद्धारमा पनि खटिन्छौ ।’समिताकै सहकर्मी हुन् आइशा राजवंशी राष्ट्रिय सेवा दलबाट तालिम लिएपछि उनमा पनि साहस निकै बढेको छ।‘आफूमाथि कसैले अब कुदृष्टि राख्ने र हिँसा गर्ने आँट गर्यो भने प्रतिकार गर्न सक्छु ।’ आत्मबलका साथ राजवंशीले सुनाइन् ।

कार्की र राजवंशी जस्तै १६ जना छात्राले राष्ट्रिय सेवा दलको तालिम लिएका छन्।झट्ट हेर्दा उनीहरुको व्यवहार पनि सैनिक झैं लाग्छ ।सैनिक होइनन् तर सैन्य तालिम भने लिएका छन् । राष्ट्रिय सेवा दलले विद्यालयल छनौट गरेर वा विद्यालयमा नै आएर र आवश्यकता अनुसार नजिकको सैन्य गणमा लगेर समेत तालिम दिने गरेको छ ।

२०२७ सालमा नै तत्कालिन राजा महेन्द्र शाहले राष्ट्रिय सेवा दल ऐन, २०२७ ल्याएका थिए । सोही ऐन अन्तर्गत राष्ट्रिय सेवा दल गठन भएको र त्यसैले यो कार्यक्रम चलाउँदै आएको हो ।ऐनको प्रस्तवानामा छात्रछात्राहरुमा नै बफादारीको भावना जागृत गराई राष्ट्रिय सेवा भाव विकसित गरी योग्य र अनुशासित नागरिक बनाउन र उनीहरुमा नेतृत्वको क्षमता बढाउन सैनिक तालिम दिइने उल्लेख छ ।

विद्यार्थीहरुलाई नेपाली सेनाले शारीरिक तालिम, ड्रिल, सैनिक कला, हाईकिङ्ग, एरोविक्स, हतियारबारे जानकारी र साहसिक तालिम सिकाउने गरेको सहभागीहरुले बताए ।